در دنیای لجستیک و حمل‌ و نقل کالا، استفاده از پالت ‌ها روشی رایج و بهینه برای جابجایی بار های مختلف محسوب می ‌شود. پالت ‌ها یکی از اصلی ‌ترین روش‌ های بسته‌ بندی و جابجایی بار به‌ شمار می ‌روند. اما یک سؤال اساسی برای بسیاری از تولیدکنندگان، فروشندگان و شرکت‌ های پخش این است که، هر نوع کامیون، یا وسیله نقلیه باری، چند پالت را می ‌تواند حمل کند؟ در این مقاله به‌ طور کامل به بررسی ظرفیت حمل پالت توسط انواع کامیون ‌ها می ‌پردازیم تا با توجه به نوع بار و مسیر، مناسب ‌ترین وسیله نقلیه را انتخاب کنید.

ابعاد استاندارد پالت

قبل از بررسی ظرفیت‌ ها، بهتر است بدانیم ابعاد رایج پالت ‌ها چقدر است:

• پالت استاندارد در ایران: 100 × 120 سانتی ‌متر
• ارتفاع پالت با کالا (ارتفاع معمول بار روی پالت): معمولاً 120 تا 180 سانتی ‌متر
• وزن هر پالت: بسته به نوع کالا، از 200 تا 1000 کیلوگرم یا بیشتر

عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت پالت

• نوع کالا و وزن آن: برخی کامیون ‌ها محدودیت وزن دارند، نه فقط حجم و فضا.
• چیدمان پالت ‌ها: بسته به نوع کالا ممکن است امکان چیدمان دوبل یا طبقه ‌ای وجود نداشته باشد.
• نوع بارگیری و دسترسی به ابزار بارگیری: استفاده از لیفتراک، هندپالت یا نیروی انسانی در بارگیری و تخلیه تأثیر دارد. لیفتراک، رمپ یا پالت‌ بر بر تسریع عملیات تأثیر دارد.
• نوع کامیون: آیا کامیون سقف ‌دار است یا کفی؟ یخچال‌ دار است یا معمولی؟
• مقررات حمل و نقل شهری و جاده ‌ای (محدودیت‌ های شهری): تردد برخی کامیون ‌ها در ساعات خاص یا مناطق و مسیر خاص ممنوع است.
•  
• 

ظرفیت حمل و نقل پالت با کامیون 

تعداد پالت ‌هایی که می ‌تواند در یک کامیون جا داده شود، به عوامل مختلفی بستگی دارد. شما می ‌توانید یک کامیون را به چند روش مختلف بارگیری کنید. در هر روش هم به طرز متفاوتی از فضا استفاده می ‌شود. پهنای بیشتر کامیون‌ ها به اندازه ‌ای است که حمل و نقل پالت در دو ردیف را امکان‌ پذیر می‌ سازد. در روش بسته‌ بندی سنتی، پالت ‌ها در دو ردیف و رو به جلو در کامیون بارگیری می‌ شوند. 
حمل و نقل بار با هر کدام از پالت ‌ها مزایا و معایبی دارد. تنها باید بررسی شود کدام پالت مناسب ‌ترین گزینه برای صنعت مورد نظر است.

عرض پالت‌ ها تعیین می‌ کند که حمل و نقل پالت در کامیون باید در یک ردیف انجام شود یا دو ردیف، بیشتر کامیون‌ هایی که برای حمل و نقل استفاده می ‌شوند دارای عرضی در حدود ۲۴۵ سانتی متر هستند. عرض پالت یا مجموع عرض پالت‌ ها باید از این اندازه کوچک‌ تر باشد تا بتواند روی کامیون قرار بگیرد.

حمل و نقل پالت در اندازه‌ های غیراستاندارد با طول یا عرض بیشتر از ۲۴۵ سانتی متر، در یک ردیف انجام می‌ شود. ارتفاع استاندارد برای یک پالت هم همان ۲۴۵ سانتی متر است. اگر ارتفاع پالت ‌ها کم تر باشد، امکان حمل و نقل پالت به صورت ستونی (روی هم) وجود خواهد داشت. اما مجموع ارتفاع پالت ‌ها نباید از ۲۴۵ سانتی متر بیشتر شود.

البته شما می ‌توانید ستون‌ های پالت در ارتفاع بیشتر را در یک کامیون رو باز حمل کنید. اما باید اطمینان حاصل کنید که حداکثر ارتفاع بار شما، از میزان قانونی که ۲۶۰ سانتی متر است، فراتر نمی ‌رود. در این بخش به شما خواهیم گفت روی هر کامیون مشخص، چند پالت جا خواهد گرفت:

• کامیون با عرض ۱۶۰ سانتی متر
• کامیون با عرض ۱۲۰ سانتی متر
• کامیون ۷ متری
• کامیون سقف‌ دار ۵ متری

بیشتر بدانید : ظرفیت بارگیری پالت پلاستیکی در خودروهای باری

کامیون با عرض ۱۶۰ سانتی متر

یک کامیون با عرض ۱۶۰ سانتی متر، ۲۲۰ سانتی متر طول دارد. در این میزان طول، شما می ‌توانید حمل و نقل پالت را در تنها یک ردیف انجام دهید. اما ۱۳ پالت استاندارد با طول ۱۲۰ در آن کامیون جا خواهد شد. اگر عرض پالت‌ ها کم تر از ۱۲۰ سانتی متر کم تر باشد، می‌ توان دو ردیف پالت و در مجموع ۲۶ پالت را بار کامیون کرد. اگر هم ارتفاع پالت ‌های بسته ‌بندی شده ۱۲۰ سانتی متر یا کم تر باشد، می ‌توانید بار ها را به صورت ستونی (دو پالت روی هم) بچینید. در این حالت در مجموع ۵۲ پالت در کامیون جا خواهد گرفت. اگر ارتفاع پالت ‌ها کم تر از ۲۴۵ سانتی متر باشد، چینش پالت‌ ها روی هم ممکن خواهد شد.

کامیون با عرض ۱۲۰ سانتی متر

با فرض اینکه طول پالت ۱۲۰ سانتی متر باشد، یک کامیون با عرض ۱۲۰ سانتی متر می‌ تواند حمل و نقل پالت را یک ردیف ۱۲ تایی انجام دهد. اگر هم طول پالت کم تر باشد، دو ردیف پالت (مجموعاً ۲۴ پالت) در کامیون جا خواهد گرفت. همچنین اگر ارتفاع بار به اندازه‌ ای باشد که امکان چیدن بار به صورت ستونی وجود داشته باشد، می ‌توان در مجموع ۴۸ پالت را بار کامیون کرد.

کامیون ۷ متری

یک کامیون با طول ۷ متر امکان حمل و نقل پالت با طول ۱۲۰ سانتی متر را به صورت دو ردیف شش تایی دارد. در نتیجه مجموعاً ۱۲ پالت را به صورت یک طبقه حمل می‌ کند. اگر هم پالت‌ ها به صورت دو طبقه بارگیری شوند، می‌ توان ۲۴ پالت را توسط یک کامیون ۷ متری حمل کرد.

کامیون سقف‌ دار ۵ متری

یک کامیون ۵ متری می ‌تواند چهار پالت را در دو ردیف جا دهد. بنابراین مجموعاً هشت پالت با طول ۱۲۰ سانتی متر در آن بار خواهد شد. چنانچه پالت‌ ها به صورت دو طبقه بارگیری شوند، امکان حمل ۱۶ پالت با کامیون وجود خواهد داشت.

در جدول زیر می ‌توانید ظرفیت تقریبی حمل پالت در انواع کامیون ها و وسایل حمل بار را مشاهده کنید:

ظرفیت نهایی بسته به وزن بار، نوع پالت، نوع چیدمان، امکان بارگیری دو طبقه، شرایط مسیر و محدودیت ‌های قانونی جاده ‌ای ممکن است تغییر کند و تاثیرگذار است.

نکاتی در رابطه با حمل و نقل پالت

در دنیای تجارت و صنعت، پالت‌ ها نقش بسیار مهمی را ایفا می ‌کنند. اگر آنها را از بخش تجارت و صنعت حذف کنیم، جابجایی و حمل و نقل ایمن و آسان محصولات به مشکل بر می ‌خورد. وقتی تاریخچه پالت ‌ها را ورق می‌ زنیم، می ‌بینیم کسب و کار ها همیشه به دنبال وسیله ‌ای مطمئن و کاربردی در حمل و نقل مواد و محصولات خود بوده‌ اند؛ تا آنجا که امروزه، هر کدام از افراد جامعه به نوعی مدیون این پالت ‌ها هستند. از این رو یک سری نکات در رابطه با حمل و نقل پالت را برای شما بیان کردیم:

• استفاده از لوازم بسته ‌بندی باکیفیت
• بسته ‌بندی درست کالا ها
• جایگزینی جعبه ‌های کالا روی پالت
• توزیع وزن روی پالت
• پرکردن فضای خالی
• پوشش گوشه‌ ها و لبه ‌ها با مقوا
• وزن پالت ‌ها بسته به نوع کالا متفاوت است؛ برخی کامیون‌ ها محدودیت وزنی دارند نه حجمی
• نحوه چیدمان پالت (افقی یا عمودی) می ‌تواند روی ظرفیت تأثیر بگذارد
• دسترسی به لیفتراک برای بارگیری و تخلیه سریع ‌تر ضروری است
• بسته ‌بندی کششی
• برچسب کالا
• بارنامه
• ابعاد پالت استاندارد ایران و اروپا ( معمولاً 100×120 سانتی‌ متر )

استفاده از لوازم بسته ‌بندی باکیفیت

تمام اقلام و موارد به همان صورتی که وارد می ‌شوند، برای بسته ‌بندی، چیدن و جداکردن کالا ها مورد استفاده قرار می‌ گیرند، به جز مواردی مانند پوشال، کاغذ، پشم‌ شیشه، تراشه و… که به ‌صورت فله برای بسته ‌بندی وارد می ‌شوند. بسته‌ بندی در تجارت بین‌ المللی دو نوع است:

1. بسته ‌بندی معمولی یا یک‌ بارمصرف کالا: هزینه این نوع بسته‌ بندی روی قیمت کالا منظور می‌ شود به وارد کننده تعلق دارد و نیازی به معرفی برای برگشت آن به مبدأ نیست.
2. بسته‌ بندی خاص یا موقت: پس از رسیدن کالا و تحویل به سفارش‌ دهنده کالا برای برگشت به مقصد فروشنده معرفی می‌ شوند؛ یعنی همراه کالا فروخته نشده است.

بسته ‌بندی درست کالا ها

پس از قراردادن کالا ها داخل جعبه از روکش حباب‌ دار، بالش‌ های هوا، درج‌ های راه ‌راه و موارد دیگر برای پرکردن شکاف بین محصولات استفاده کنید. حذف هرگونه فضای خالی نه‌ تنها اقلام را در جای خود محکم می‌ کند تا از جابجایی آسیب جلوگیری کند، بلکه به محافظت از جعبه ‌ها در برابر له‌ شدن پس از چیدن آنها کمک می‌ کند.

جایگزینی جعبه ‌های کالا روی پالت

برای یکپارچگی ساختار پالت، جعبه ‌ها را در ستون ‌ها مرتب بچینید و مطمئن شوید که هیچ کالایی روی لبه پالت قرار نگرفته است. این پیکربندی شکل پالت را ساده می‌ کند که از له ‌شدن یا فرو رفتگی جعبه ‌ها در هنگام بسته‌ بندی و انتقال به کامیون محافظت می ‌کند. خودداری از اشتباه رایج چیدمان کالا ها به شکل هرمی که قرار دادن آن در داخل کامیون یا انبار و… را سخت و دشوار می ‌کند. به‌ صورت استراتژیک جعبه‌ های کوچک‌ تر را در وسط پالت قرار دهید.

توزیع وزن روی پالت

هنگام پیکربندی ساختار پالت جعبه ‌های سنگین ‌تر را در پایین و جعبه‌ های سبک ‌تر را در بالا قرار دهید. این کار از له‌ شدن کالا های سبک‌ تر جلوگیری می‌ کند و باعث می ‌شود که پالت شانس کم تری برای واژگونی در برابر سنگینی بیش از حد داشته باشد. همچنین باعث پایداری کامیون و امنیت بیشتر در جاده ‌ها می ‌شود. نیاز است که هر لایه را با یک ‌تکه مقوای صاف بپوشانید، زیرا باعث ایجاد توزیع وزن یکنواخت برای هر ردیف از کالا می‌ شود.

پرکردن فضای خالی

حذف هرگونه فضای هوایی بین جعبه ‌ها کمک می‌ کند تا کل ساختار را در بر بگیرد و احتمال جابجایی یا افتادن وسایل در حین حمل ‌و نقل کاهش یابد.

پوشش گوشه‌ ها و لبه ‌ها با مقوا

مقوا را در اطراف هر لبه قرار داده و هر گوشه را با محافظ‌ های گوشه‌ ای ساخته شده از پلاستیک، فوم یا پوشش حباب‌ دار بپوشانید.

بسته ‌بندی کششی

قبل از روی ‌هم قرار دادن پالت‌ ها دو تسمه یا نوار را در اطراف هر پالت قرار داده و سفت آن را بکشید. تسمه یا نوار را دور پالت بپیچید تا کالای روی آن محکم بسته شود که در حین حمل ‌و نقل با لیفتراک یا کامیون کالا ها مجهز به امنیت بالایی باشند.

برچسب کالا

برای راحت‌ تر پیداکردن کالا ها یا جدا شدن برچسب‌ ها در هر طرف جعبه برچسب اطلاعات بزنید. خطرات ناشی از جابجایی کالا ها را روی برچسب اطلاعات به ‌صورت دقیق ذکر کنید. آدرس و شماره تماس فرستنده و همچنین آدرس و شماره تماس‌ گیرنده روی برچسب‌ های حمل ‌و نقل وارد شود.

بارنامه

برای جلوگیری از به سرقت رسیدن کالا، گم‌ شدن و به تأخیرافتادن در زمان تحویل جهت محافظت از محموله به بارنامه نیاز است. بارنامه شامل اطلاعات مربوط به نوع، مقدار و مقصد کالا است و به‌ عنوان یک قرارداد و یک رسید بین تأمین‌ کننده و شرکت حمل‌ کننده عمل می ‌کند. پس از تکمیل اطلاعات بارنامه مطمئن شوید که به‌ درستی توسط یک نماینده مجاز از همه طرف ‌ها امضا شده است(از جمله فرستنده، شرکت حمل‌کننده و گیرنده).

سوالات متداول

• آیا می ‌توان پالت ‌ها را روی یکدیگر چید؟

بله، در برخی موارد امکان چیدمان دو یا چند طبقه وجود دارد، ولی بستگی به نوع کالا دارد. اگر کالا ها قابل فشرده ‌سازی باشند و آسیب نبینند، می ‌توان در برخی کامیون‌ ها بار را دوبل چید.

• هزینه حمل پالت با کامیون چقدر است؟

بسته به تعداد پالت، نوع وسیله نقلیه، و مسافت، هزینه متفاوت است. 

• حمل و نقل پالت با نیسان یا کامیون مناسب است؟

اگر بار سبک و محدود است، نیسان کفایت می ‌کند. برای بار های حجیم یا سنگین ‌تر، کامیون گزینه بهتر است.

• آیا همه تریلی ‌ها یک اندازه پالت حمل می ‌کنند؟

خیر، تریلی‌ ها بسته به نوع بدنه (کفی، چادری، یخچالی) ظرفیت متفاوتی دارند.

• آیا تریلی همیشه 33 پالت حمل می‌ کند؟

خیر، این بستگی به وزن، نوع چیدمان، و محدودیت قانونی دارد.

سخن پایانی | انتخاب کامیون مناسب برای حمل پالت‌ ها

اگر قصد دارید بار خود را با پالت ارسال کنید، باید ابتدا نوع کامیون مناسب حمل و نقل پالت را مشخص کنید. برای انتخاب بهترین نوع کامیون جهت حمل پالت، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• تعداد پالت‌ ها و وزن کل بار (تعداد پالت مورد نظر برای حمل)
• نوع کالا (عادی، خطرناک، غذایی، صنعتی، فاسدشدنی و غیره)
• وزن مجموع پالت ‌ها
• فاصله و مسیر حمل و نقل و شرایط دسترسی
• سرعت مورد انتظار در تحویل
• شرایط تخلیه و بارگیری

با درنظر گرفتن این عوامل، می ‌توانید تصمیم بهتری بگیرید و هزینه ‌ها را به حداقل برسانید.